Σεμινάρια / Διαλέξεις

Χώρος – Αφήγηση – Αρχιτεκτονική: Σημειωτικές / Εννοιολογικές Συσχετίσεις

Το Εργαστήριο Σημειωτικής ΑΠΘ και το ΔΠΜΣ Σημειωτική, Πολιτισμός και Επικοινωνία σας προσκαλούν στη διάλεξη του Νικόλαου-Ίωνα Τερζόγλου, Επίκουρου Καθηγητή του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, με θέμα: "Χώρος – Αφήγηση – Αρχιτεκτονική: Σημειωτικές / Εννοιολογικές Συσχετίσεις'', την Πέμπτη 19.1.2023 στις 16.30 στο Εργαστήριο Σημειωτικής (ισόγειο κτιρίου Νέας Φιλοσοφικής ΑΠΘ). Η διάλεξη θα δοθεί στο πλαίσιο του μαθήματος "Σημειωτική και Ιστορία της Τέχνης" του ΔΠΜΣ Σημειωτική, Πολιτισμός και Επικοινωνία με διδάσκουσα την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ Λία Γυιόκα.

Χώρος – Αφήγηση – Αρχιτεκτονική: Σημειωτικές / Εννοιολογικές Συσχετίσεις 

Στην διάλεξη προτείνεται μία πρωταρχική διαπλοκή ανάμεσα στην σημειωτική, τη θεωρία της λογοτεχνίας και την τροπική αφηγηματολογία με σκοπό να απαντηθεί το ερώτημα περί της ικανότητας της αρχιτεκτονικής να λειτουργήσει ως μία νοηματοδοτημένη γλώσσα του χώρου. Η στρατηγική που ακολουθείται είναι μία ευρεία θεώρηση της έννοιας του ‘κειμένου’ που περιλαμβάνει τον χώρο ως αφηγηματική διαδικασία και ως λόγο. Η διαδικασία της αρχιτεκτονικής σύλληψης, του σχεδιασμού και της παραγωγής χωρικού νοήματος νοείται ως γραφή ενός κοινωνικού κειμένου, ως μία κωδικοποίηση μίας αφήγησης στον χώρο. Η πρόταση αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να μελετούμε την σημειωτική του χώρου πέρα από μία φορμαλιστική λογική, στο ευρύτερο πλαίσιο μίας σημειωτικής της κουλτούρας, στο βαθμό που το αρχιτεκτονικό σύστημα σημείων στοχεύει στην παραγωγή πολιτιστικού νοήματος που είναι μέρος ενός κώδικα κοινωνικών ιεραρχιών και διακρίσεων. Οι χωρικές μορφές είναι οργανικό τμήμα της κοινωνικής ζωής και το νόημα τους εξαρτάται από πολιτιστικές αξίες. 

Ειδικότερα, όπως έδειξε ο Philippe Hamon στη ρηξικέλευθη μελέτη του με τίτλο «Εκθέσεις. Λογοτεχνία και Αρχιτεκτονική στην Γαλλία του 19ου αιώνα», η αρχιτεκτονική μετατρέπεται σε μία προνομιούχο πρότυπη γραμματική ή μετα-γλώσσα για την κατασκευή Γαλλικών λογοτεχνικών αφηγήσεων. Σύμφωνα με αυτόν, η αρχιτεκτονική λειτουργεί ως μετατροπέας, ως μεταφορικός χειριστής που επιτρέπει στην ορατή επικράτεια του ‘πραγματικού’ να μεταφραστεί στη σημειωτική, κειμενική επικράτεια της λογοτεχνικής αναπαράστασης. Υιοθετείται η υπόθεση του Hamon περί δομικής αντιστοιχίας αρχιτεκτονικής και αφήγησης οδηγώντας την σε περαιτέρω, συγκεκριμένες κατευθύνσεις έρευνας, αρθρωμένες γύρω από τέσσερα διαφορετικά επίπεδα σύγχρονων αρχιτεκτονικών προβληματικών: 1. Το πρόβλημα της φύσης και του νοήματος του χώρου ως αντικειμένου της αρχιτεκτονικής σύλληψης. 2. Το πρόβλημα του συγκειμένου και του τόπου σε σχέση με την μνήμη και τον χρόνο. 3. Το ερώτημα του ρόλου, του καθεστώτος, της αποστολής του αρχιτέκτονα. 4. Το πρόβλημα της αφήγησης και της αφηγηματικότητας ως διανυσμάτων της δημιουργικότητας του αρχιτέκτονα στην υπερνεωτερική εποχή. 

Δρ. Νικόλαος-Ίων Τερζόγλου   Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής 

Σύντομο Βιογραφικό 

Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείο, με γνωστικό αντικείμενο Έννοιες και Θεωρίες για την Οργάνωση και τον Σχεδιασμό του Αρχιτεκτονικού Χώρου, Αριστούχος Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π. (2000, Χρυσοβέργειο Βραβείο και Αργυρό Μετάλλιο με τον Προμηθέα Πυρφόρο), Κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης «Σχεδιασμός-Χώρος-Πολιτισμός» Ε.Μ.Π. (2001, Υποτροφία Ιδρύματος Ευγενίδου), Διδάκτωρ Ε.Μ.Π. πάνω στη Θεωρία και Φιλοσοφία της Αρχιτεκτονικής (2005, 2ο Διεθνές Βραβείο ICAR-CORA 2007), Πτυχιούχος Εικαστικών Τεχνών της Α.Σ.Κ.Τ. (2009) και Μεταδιδάκτωρ Ε.Μ.Π. πάνω στις «Ιδέες του Χώρου στον Εικοστό Αιώνα» (2007-8). Έχει συν-επιμεληθεί τον Αγγλικό τόμο Intersections of Space and Ethos (Routledge, 2015, 20172). Έχει διδάξει σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο Πατρών, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, σε μαθήματα και εργαστήρια φιλοσοφίας της αρχιτεκτονικής, ιστορίας των ιδεών του χώρου, ερμηνευτικής ανάγνωσης των τόπων της πόλης και μεθοδολογίας της αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Γενικός συντονιστής του Εργαστηρίου Ερμούπολης (2019), με αντικείμενο την δημιουργική επανάχρηση ιστορικών κελυφών. Έχει συγγράψει δύο (2) μονογραφίες, έχει συν-επιμεληθεί τρία (3) βιβλία, έχει δημοσιεύσει εβδομήντα (70) επιστημονικά άρθρα σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους (Ελληνικά και Αγγλικά), έχει παρουσιάσει ιδέες του σε σαράντα (40) συνέδρια, εγχώρια και διεθνή, και έχει πραγματοποιήσει πάνω από διακόσιες (200) δημόσιες διαλέξεις. 

Translating Europe Workshop 2022 Δημοσιογραφία, Μετάφραση & Διερμηνεία: Οπτικές και Προκλήσεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΠΜΣ «Διερμηνείας και Μετάφρασης» (Ε.Μ.Τ.) του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, διοργανώνουν διαδικτυακό σεμινάριο με θέμα «Δημοσιογραφία, Μετάφραση & Διερμηνεία: Οπτικές και Προκλήσεις» στις 2 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 11:00-15:00.

Το σεμινάριο, το οποίο απευθύνεται σε δημοσιογράφους και συντάκτες των μέσων ενημέρωσης, έχει ως στόχο να διερευνήσει τις ειδικές ανάγκες των δημοσιογράφων στο πεδίο της μετάφρασης και της διερμηνείας και τις δυνατότητες υποστήριξής τους. Απώτερος στόχος είναι η ανάδειξη της σημασίας που έχει η ποιοτική μετάφραση και διερμηνεία για την ενημέρωση, καθώς και η λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την ενίσχυσή της.

Το σεμινάριο θα καλύψει ποικίλα πεδία στα οποία οι δημοσιογράφοι καλούνται να μεταφράσουν και να κάνουν διερμηνεία, όπως: ρεπορτάζ, κάλυψη διεθνών συναντήσεων, συγκρούσεων, συνεντεύξεις, σύνταξη κειμένων με πληροφορίες από ξενόγλωσσες πηγές (transediting) στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα κ.λπ.

Για συμμετοχή απαιτείται εγγραφή (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας). Για περισσότερες πληροφορίες και εγγραφές επισκεφτείτε τον ιστότοπο του σεμιναρίου: http://translatingeurope.frl.auth.gr/

Συνδιοργανωτές:

Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα,

Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΔΠΜΣ «Διερμηνείας και Μετάφρασης», Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 

Political communication and its images: Semiotics of populism

Στο πλαίσιο του μαθήματος "Σημειωτική και Ιστορία της Τέχνης'' με διδάσκοντες τους Λία Γυιόκα και Παναγιώτη Μπίκα θα λάβει χώρα την Πέμπτη 8.12.2022 το δεύτερο μέρος των Ανοιχτών διαλέξεων του Εργαστηρίου Σημειωτικής για το χειμερινό εξάμηνο 2022-23 αφιερωμένο στην Πολιτική Επικοινωνία και τις Εικόνες της: η Σημειωτική του Λαϊκισμού.  

SemioLab, 8 December 2022, 16:00-19:30
course: Semiotics and Art History / coordinator: Lia Yoka

16:00

Klaus Sachs-Hombach
Professor of Media Science,University of Tübingen
The Ambivalence of Visual Communication

16:30

Marcel Lemmes
PhD candidate in Media Science, University of Tübingen
"Make Populism Visible Again" - Populist Imagery in the Digital Age 

17:00

Sebastián Moreno Barreneche
Associate Lecturer at the Faculty of Management and Social Sciences, Universidad ORT Uruguay - online [zoom link tba]
Social Semiotics of Populist Images

17:30 

Coffee break

17:40

Andreas Takis
Assistant professor of Legal Philosophy, Faculty of Law, Aristotle University of Thessaloniki
The body politic and archetypal images of the many

18:10

Thomas Siomos
Media analyst, Dr. of Political Science
Populist subjectivity and its mediatisation in times of crisis

Διαλέξεις Moussa SAGNA

Στο πλαίσιο του προγράμματος ανταλλαγών Erasmus International, το Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας θα φιλοξενήσει τον καθηγητή Moussa SAGNA του Πανεπιστημίου Cheikh Anta Diop (UCAD) του Ντακάρ της Σενεγάλης, κατά την εβδομάδα 21-25/11/2022. Οι διαλέξεις του κ. SAGNA εντάσσονται σε αντίστοιχα μαθήματα Λογοτεχνίας  σύμφωνα με το πρόγραμμα που ακολουθεί και όλες/οι οι φοιτήτριες/ές καλούνται να τις παρακολουθήσουν :

Τρίτη 22/11, 13.30-16.00, αίθουσα 108 

E205 «Σύγχρονος Γαλλικός Πολιτισμός και θεσμοί της κοινωνίας»
Τίτλος: Le transformisme dans Candide de Voltaire : une satire de la société européenne en Construction

Τετάρτη 23/11, 8.30-11.00, αίθουσα 102Α 

E239 «Εισαγωγή στην Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία»
Τίτλος: Le Nouveau Roman ou la modernité en littérature française

Τετάρτη 23/11, 11.00-13.30, αίθουσα 9 

E223 «Από τον Ρομαντισμό στη σύγχρονη ποίηση»
Τίτλος: Les influences de la poésie française sur la poésie africaine francophone : L’exemple de Senghor

Παρασκευή 25/11, 13.30-16.00, αίθουσα 1

Ε237 «Παράδοση και εξέλιξη των λογοτεχνικών ειδών»
Τίτλος: De l'autobiographie à l'autofiction. Une errance du «Je».

 

ANNONCE-INVITATION

Dans le cadre du programme Erasmus International, le Département de Langue et de Littérature Françaises accueille le professeur Moussa SAGNA de l’Université Cheikh Anta Diop (UCAD) de Dakar (Sénégal), pendant la semaine 21-25/11/2022. Les conférences de M. Sagna seront insérées aux cours de Littérature selon le programme ci-dessous et tous-toutes les étudiants-es sont invités-ées à y assister :

Mardi 22/11, 13.30-16.00, salle 108

E205 « Civilisation française contemporaine et Institutions sociales »
Titre : Le transformisme dans Candide de Voltaire : une satire de la société européenne en construction

Mercredi 23/11, 8.30-11.00, salle 102A 

E239 « Introduction à la littérature européenne »
Titre: Le Nouveau Roman ou la modernité en littérature française

Mercredi 23/11, 11.00-13.30, salle 9

E223 « Du Romantisme à la poésie moderne »
Titre: Les influences de la poésie française sur la poésie africaine francophone :  L’exemple de Senghor

Vendredi 25/11 , 13.30-16.00, salle 1

Ε237 « Tradition et évolution des genres littéraires »
Titre : De l'autobiographie à l'autofiction. Une errance du « Je ».

Ιδεολογία και χειραγώγηση σε ταξιδιωτικά ντοκιμαντέρ: μια γνωστική-σημειωτική προσέγγιση

Ο SemioLogos (Σύλλογος Αποφοίτων και Φοιτητών ΔΠΜΣ Σημειωτικής ΑΠΘ) σε συνεργασία με το Canterbury Christ Church University και το Εργαστήριο Σημειωτικής ΑΠΘ σας προσκαλούν στο διήμερο δια ζώσης σεμινάριο με ομιλητή τον καθηγητή Jacopo Castaldi τη Δευτέρα 17 και την Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2022 στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. 

Βεβαιώσεις συμμετοχής θα δοθούν στο κοινό που θα παρακολουθήσει το σεμινάριο δια ζώσης και τις δύο μέρες.

Θα υπάρξει νεότερη ενημέρωση σε περίπτωση που η πρώτη μέρα του σεμιναρίου μεταδοθεί και διαδικτυακά.

Διήμερο σεμινάριο του Jacopo Castaldi, CCCU, 17 & 18 Οκτωβρίου 2022, Α.Π.Θ.

Τίτλος: Ιδεολογία και χειραγώγηση σε ταξιδιωτικά ντοκιμαντέρ: μια γνωστική-σημειωτική προσέγγιση.

Εισηγητής:  J. Castaldi, Canterbury Christ Church University

Ο J. Castaldi θα διεξάγει σεμινάριο βασισμένο στο θέμα της διδακτορικής διατριβής του. Η  περίληψη και ένα ψηφιακό αντίγραφο της διατριβής βρίσκονται στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://repository.canterbury.ac.uk/item/91182/cognition-and-ideological-effects-in-the-interaction-between-viewers-and-bbc-travel-and-cultural-documentaries-combining-multimodal-critical-discourse-analysis-and-audience-research.

 

Πρόγραμμα σεμιναρίου:

1ο Μάθημα: Δευτέρα 17 Οκτωβρίου, 16:00-18:30. Αίθουσα 1, Υπόγειο Παλιάς Φιλοσοφικής.

Το πρώτο μέρος του σεμιναρίου θα καλύψει τις θεωρητικές βάσεις της διατριβής του, με ιδιαίτερη έμφαση σε :

  • Ανάλυση της ιδεολογίας, μέσα από το πρίσμα των θεωριών του Gramsci και του κριτικού ρεαλισμού.
  • Βασικές έννοιες στην πολυτροπική έρευνα.
  • Ανάλυση γνωστικών πτυχών, επεξηγηματικά, στην χειραγώγηση και επιστημονική επαγρύπνηση (epistemically vigilance) (Sperber et al., 2010) μέσω της Θεωρίας Συνάφειας (Relevance Theory) (Sperber and Wilson, 1995)

Το δεύτερο μέρος του σεμιναρίου, θα επικεντρωθεί σε μεθοδολογικές πτυχές και θα εξετάσει μερικά παραδείγματα από μελέτες περίπτωσης που περιέχονται στη διατριβή. Εδώ η έμφαση θα είναι στη(ν):

  • Ενσωμάτωση της Έρευνας κοινού στη μεθοδολογική αρχιτεκτονική.
  • Διερεύνηση της σημειωτικής και της γνωστικής προσέγγισης κατά τη διαδικασία ερμηνείας και παραγωγής νοημάτων καθώς και την επίδραση που έχουν τα μέσα (media). 

Προτρέπουμε τους συμμετέχοντες του σεμιναρίου να αλληλεπιδρούν και να κάνουν ερωτήσεις καθ' όλη τη διάρκεια του σεμιναρίου.

2ο Μάθημα: Τρίτη 18 Οκτωβρίου, 18:00-20:00. Εργαστήριο Σημειωτικής, Ισόγειο Νέας Φιλοσοφικής.

Το συγκεκριμένο μάθημα θα έχει τη μορφή εργαστηρίου. Στόχος του εργαστηρίου είναι να εξετάσουν οι συμμετέχοντες πώς οι θεωρητικές προσεγγίσεις που καλύπτονται στο πρώτο μάθημα, μπορούν να εφαρμοστούν στα δικά τους ερευνητικά έργα. Προτρέπουμε θερμά τους συμμετέχοντες, να φέρουν κάποια δικά τους δεδομένα (είτε είναι πραγματικά, είτε του τύπου που αναλύουν επί του παρόντος ή επιθυμούν να εργαστούν σε ένα μελλοντικό έργο).

Το πρώτο μέρος του εργαστηρίου θα επικεντρωθεί στις παρακάτω μεθοδολογικές πτυχές:

  • Σχεδιασμός έρευνας.
  • Επιλογή συμμετεχόντων και δεδομένων.
  • Εργαλεία ποιοτικής έρευνας. 

Το δεύτερο μέρος του εργαστηρίου θα επικεντρωθεί σε αναλυτικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις:

  • Διεξαγωγή πολυτροπικής ανάλυσης κειμένου.
  • Διερεύνηση και ερμηνεία ιδεολογιών.
  • Διερεύνηση και ερμηνεία σημαντικών συνδέσεων, μεταξύ πολυτροπικών κειμένων/λόγων (discourses) και κοινωνίας.

 

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Jacopo Castaldi είναι Λέκτορας στο Κέντρο Γλώσσας και Γλωσσολογικής ανάλυσης στο Canterbury Christ Church University καθώς και επικεφαλής του τμήματος στο Προπτυχιακό τμήμα των ΜΜΕ και Επικοινωνιών του ίδιου Πανεπιστημίου. Κατέχει πτυχίο Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, Πτυχίο Μετάφρασης και Διερμηνείας από το Università di Napoli “L’Orientale” και Mεταπτυχιακό στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Το 2018, του απονεμήθηκε πλήρη υποτροφία από το Canterbury Christ Church University για την εκπόνηση διδακτορικής έρευνας στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία, το οποίο ολοκλήρωσε το 2022. 

Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι η Κριτική Ανάλυσης του Λόγου (Critical Discourse Studies), η Πολυτροπικότητα, η επικοινωνία μαζικής διαμεσολάβησης και οι σημειωτικές και γνωστικές πτυχές της χειραγώγησης, με έμφαση στις διαδραστικές εμπειρίες του κοινού και στην ερμηνεία των νοημάτων. Ένα άρθρο μέρος της διατριβής του δημοσιεύτηκε το 2021 στο περιοδικό Multimodal Communication (De Gruyter Mouton).

Κινηματογραφική Διασκευή: Πολιτισμικοί κώδικες και σημειακές αλληλεπιδράσεις

Το Εργαστήριο Σημειωτικής της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ και το ΔΠΜΣ Σημειωτική, Πολιτισμός και Επικοινωνία σας προσκαλούν την Πέμπτη 26.5.2022, στις 18.30, στη διάλεξη της Ελευθερίας Δημητρομανωλάκη, Μεταδιδακτορικής Ερευνήτριας του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με θέμα "Κινηματογραφική Διασκευή: Πολιτισμικοί κώδικες και σημειακές αλληλεπιδράσεις".

Η διάλεξη θα δοθεί μέσω της πλατφόρμας Join Zoom Meeting

https://authgr.zoom.us/j/92505289585?pwd=bjJBSG5YeTAxenZ1N1NUaUFCcEI1QT09

Meeting ID: 925 0528 9585
Passcode: 119976

 

Περίληψη της διάλεξης:

Η φιλμική διασκευή λογοτεχνικού έργου - πεζογραφικού ή θεατρικού - συγκροτείται μέσα από την αναδιάρθρωση του προγενέστερου κειμένου στο επίπεδο της μυθοπλασίας και της ενδογενούς του μύθου πλοκής. 

Ο Metz έχει αναδείξει πως η αφηγηματικότητα αποτελεί τον οντολογικό ιστό για κάθε είδος μυθοπλασίας, ανεξαρτήτως των διαφοροποιημένων σημειακών παραμέτρων που αλλάζουν από τέχνη σε τέχνη, ανάλογα με τα μέσα που ανά περίπτωση χρησιμοποιεί, στη βάση των πολιτισμικών της κωδίκων στη διαχρονία (cultural codes and specialized codes). (Metz, 1991: 112-114)

Στη βάση αυτή, η παρούσα ομιλία στοχεύει ν’ αναλύσει τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις που εμφανίζουν οι διακειμενικές σχέσεις των τεχνών κατά τη φιλμική διασκευή. Ο κοινός αφηγηματικός τόπος που συνδέει πεζογραφία, θεατρικό έργο και παράσταση, σενάριο και ταινία μεταξύ τους είναι ο μύθος όπως αποτυπώνεται σε θεματικά μοτίβα, πράξεις, συγκρούσεις, πρόσωπα, καταστάσεις και χωρόχρονο, ανεξαρτήτως της σημειακής διαφοροποίησης από μέσο σε μέσο. Παράλληλα όμως, ετούτη η σημειακή διαφοροποίηση καθιστά συναρπαστική και σημαίνουσα τη σχέση διαφορετικών τεχνών, υπό τον κοινό παρανομαστή της μυθοπλασίας.

Έτσι, η παρούσα ομιλία παραθέτει συγκριτικά τα σημεία και τους αφηγηματικούς τρόπους στα: Πεζογραφικό, Θεατρικό έργο / Παράσταση, Σενάριο, Κινηματογραφικό φιλμ.

Η επισκόπηση των αφηγηματικών τρόπων και των σημειακών παραμέτρων θ’ αναδείξει τις ισχυρές συγκλίσεις, με ιδιαίτερη εστίαση:

  1. στη σχέση του κινηματογράφου με τη λογοτεχνία ως προς τις χρονικές δομές 
  2. στη σχέση του κινηματογράφου με το θέατρο ως προς τις χωρικές δομές
  3. στη γειτνίαση του σεναρίου με το θεατρικό έργο ως προς τη μορφή του κειμένου και το γλωσσικό κώδικα. 

Για την παρούσα διακειμενική προσέγγιση της διασκευής θ’ αξιοποιηθούν και θα δειχθούν σκηνές από την ταινία: 

«Το ταγκό των Χριστουγέννων» (2011) του Νίκου Κουτελιδάκη, σε σενάριο Βαγγέλη Νάση.

Αποτελεί διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Γιάννη Ξανθούλη (πρώτη έκδοση 2003, εκδ. Καστανιώτη). 

Ο κοσμοπολιτισμός σε δύσκολους καιρούς

Το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα Erasmus Mundus CLE (Ευρωπαϊκοί Πολιτισμοί και Λογοτεχνίες) σας προσκαλεί στα σεμινάρια του Καθηγητή του Πανεπιστημίου Paris Cité/IRD Vincenzo Cicchelli  

  • την Πέμπτη 19/05/2022 και ώρα 16.00 στην αίθουσα 1 του Π.Κ.Φ. 
  • την Παρασκευή 20/05/2022 και ώρα 13.30 στην αίθουσα 9 του Π.Κ.Φ. 

Γλώσσα παρουσίασης: γαλλικά & αγγλικά

Can neuroscience inform classroom pedagogy and educational language practice?

Την Τρίτη 10/5, στις 13.30, στην αίθ. 1 π.κ., η κ. Małgorzata Szupica-Pyrzanowska, επίκουρη καθηγήτρια στο Institute of Applied Linguistics του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, θα δώσει διάλεξη με θέμα:

"Can neuroscience inform classroom pedagogy and educational language practice?"

Australian Greek: φαινόμενα γλωσσικής επαφής στη γλωσσική διεπίδραση

Την Δευτέρα 9.5.2022, στις 18.30 η συνάδελφος Αγγελική Αλβανούδη, Διδάσκουσα στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ και στο James Cook University της Αυστραλίας, καθώς και εξωτερική συνεργάτιδα του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών ΑΠΘ θα δώσει διάλεξη στη Βιβλιοθήκη του Τομέα Γλωσσολογίας του Γαλλικού Τμήματος  με θέμα:  

Australian Greek: φαινόμενα γλωσσικής επαφής στη γλωσσική διεπίδραση

Η παρουσίαση ασχολείται με φαινόμενα επαφής της ελληνικής με την αυστραλιανή αγγλική σε φυσικές συνομιλίες με Έλληνες και Ελληνίδες μετανάστες και μετανάστριες πρώτης και δεύτερης γενιάς στο Cairns της Βόρειας Κουϊνσλάνδης της Αυστραλίας. Αναλύουμε συνομιλιακά αποσπάσματα όπου τα δίγλωσσα άτομα χρησιμοποιούν την αλλαγή από την ελληνική στην αγγλική γλώσσα ως πρακτική για να επιτελέσουν διάφορες πράξεις, όπως θετικές αξιολογήσεις, μεταφορά ομιλίας τρίτων προσώπων και έναρξη και κλείσιμο αλληλουχίας. Στη συνέχεια εξετάζουμε την ενσωμάτωση/διάχυση πραγματολογικών δεικτών από την αγγλική στην ελληνική, εστιάζοντας στη λειτουργική σταθερότητα που εμφανίζουν οι αγγλικοί πραγματολογικοί δείκτες στη διεπίδραση στην αυστραλιανή ελληνική αλλά και στην ποικιλότητα που παρατηρείται σε συγχρονικό επίπεδο. Αξιοποιώντας τα εργαλεία της διεπιδραστικής γλωσσολογίας και της γλωσσολογίας των επαφών, ρίχνουμε φως στους τρόπους με τους οποίους η αγγλική γλώσσα αφήνει το πραγματολογικό της αποτύπωμα στην ελληνική γλώσσα σε συνθήκες επαφής.

Εργοβιογραφικό σημείωμα της προσκεκλημένης ομιλήτριας:  
https://auth.academia.edu/AngelikiAlvanoudi

Από τη λογοτεχνία στα κόμικς: σημειωτικές και άλλες προσεγγίσεις του νεοελληνικού παραδείγματος

Το Εργαστήριο Σημειωτικής της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ και το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Σημειωτική, Πολιτισμός και Επικοινωνία του ΑΠΘ σας προσκαλεί στη διάλεξη του Τάσου Καπλάνη, Επίκουρου Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας ΑΠΘ, την Πέμπτη 19.5.2022, 18.30-20.30 στο Εργαστήριο Σημειωτικής (ισόγειο Νέας Φιλοσοφικής) όπου θα παρουσιάσει το θέμα: «Από τη λογοτεχνία στα κόμικς: σημειωτικές και άλλες προσεγγίσεις του νεοελληνικού παραδείγματος».

Η διάλεξη θα γίνει με φυσική παρουσία και η είσοδος είναι ελεύθερη.

Διάλεξη "Γλωσσική επαφή, γλωσσικές περιοχές, γλωσσική συρρίκνωση: θεωρία και εφαρμογή"

Τη Δευτέρα 21.3.2021 θα λάβει χώρα στο πλάσιο του μαθήματος ''Γλώσσες σε επαφή'', 18.30-20.30, η διάλεξη του Δρ. Νίκου Λιόση, τακτικού ερευνητή στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη) της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., με θέμα : 

Γλωσσική επαφή, γλωσσικές περιοχές, γλωσσική συρρίκνωση: θεωρία και εφαρμογή

Η διάλεξη θα δοθεί στη βιβλιοθήκη Γλωσσολογίας, Διδακτικής και Μετάφρσης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠθ, αιθ. 307 και η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Ακολουθεί περίληψη της διάλεξης:

Η Γλωσσολογία Επαφών αποτελεί πεδίο που συγκεντρώνει μεγάλο γλωσσολογικό και διεπιστημονικό ενδιαφέρον. Στη διάλεξη αυτή συζητούνται βασικές θεωρητικές έννοιες για τη γλωσσική επαφή και για συναφή φαινόμενα: ποιες είναι οι τυπολογίες δανεισιμότητας που έχουν προταθεί με βάση την ένταση της επαφής, τι είναι οι γλωσσικές περιοχές και πού βρίσκονται,  τι προβλέπει η θεωρία για τον γλωσσικό και διαλεκτικό θάνατο. Η θεωρητική συζήτηση πλαισιώνεται από παραδείγματα που αφορούν την ελληνική και τις διαλέκτους της, τις μειονοτικές γλώσσες της Ελλάδας, και τη βαλκανική γλωσσική ένωση

Μπορείτε να βρείτε δημοσιεύσεις του κ. Λιόση στη διεύθυνση: 
https://www.researchgate.net/profile/Nikos-Liosis/research

Μεταφράσεις: 
https://ins.web.auth.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1250:contact&catid=47&Itemid=126&lang=el

Διάλεξη Bernard Cerquiglini

Σας καλούμε να παρακολουθήσετε τη διάλεξη του

Bernard Cerquiglini,

γλωσσολόγου και Διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου της γαλλικής γλώσσας στο CNRS, με θέμα  « Le français : une langue pour demain » την Τετάρτη 16 Μαρτίου, στις 7μμ στις αίθουσες 1 και 9 του Παλαιού Κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ.

Θα γίνει ταυτόχρονη μετάδοση από το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθήνας.

Σύμφωνα με την ισχύουσα ΚΥΑ για την είσοδο των θεατών σε κλειστούς χώρους, είναι απαραίτητη η επίδειξη:
Πιστοποιητικού εμβολιασμού ή Πιστοποιητικού νόσησης μαζί με αστυνομική ταυτότητα ή δίπλωμα οδήγησης ή διαβατήριο ή άλλο αποδεικτικό ταυτότητας, προκειμένου να διενεργείται έλεγχος ταυτοπροσωπίας.

Σεμινάριο Clear Writing/Σαφής γραφή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης διοργανώνουν διαδικτυακό σεμινάριο με θέμα «Clear Writing / Σαφής γραφή: Πώς να γράφετε για να σας καταλαβαίνουν» στις 11 Μαρτίου 2022 και ώρα 11:00-16:00.

Το σεμινάριο, το οποίο απευθύνεται σε συντάκτες κάθε είδους κειμένων και μεταφραστές από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, επιδιώκει να ξεκινήσει έναν διάλογο για την αξία της απλότητας και της σαφήνειας στη γραπτή επικοινωνία.

Στη χώρα μας, η «σαφής γραφή» , όπως αποδίδουμε στα ελληνικά τον όρο clear writing, είναι μια έννοια σχετικά άγνωστη. Σημαίνει έναν τρόπο γραπτής έκφρασης που διασφαλίζει ότι ένα κείμενο είναι ευανάγνωστο και εύληπτο και ότι ο αναγνώστης ή η αναγνώστρια το κατανοεί πλήρως με την πρώτη ανάγνωση.

Στο σεμινάριο θα συζητηθεί η σαφής γραφή, η αναγκαιότητα και η χρησιμότητά της, οι γενικές αρχές της και η σχέση της με την ποιότητα των μεταφράσεων. Θα παρουσιαστούν βέλτιστες πρακτικές από το εξωτερικό και θα διερευνηθεί πώς η σαφής γραφή μπορεί να γίνει πράξη σε συγκεκριμένα είδη κειμένων, όπως τα διοικητικά και τα νομικά κείμενα, καθώς και τα κείμενα της εταιρικής και της δημόσιας επικοινωνίας. Τέλος, στο πλαίσιο ενός Εργαστηρίου θα παρουσιαστούν ενδεικτικές μελέτες περίπτωσης ελληνικών κειμένων, με στοχευμένες παρεμβάσεις απλοποίησής τους, και θα εξεταστεί πώς μπορεί η σαφής γραφή να ενταχθεί στη ροή εργασίας όλων των εμπλεκομένων στη σύνταξη και στη μετάφραση κειμένων.

Το σεμινάριο θα διεξαχθεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα zoom.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε ζωντανά το σεμινάριο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=6mTrmENwq2s

Για συμμετοχή απαιτείται εγγραφή στο σεμινάριο (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας).

Για περισσότερες πληροφορίες και εγγραφές επισκεφτείτε τον ιστότοπο του σεμιναρίου: https://clearwriting.frl.auth.gr

Συνδιοργανωτές: Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - ΔΠΜΣ «Διερμηνείας και Μετάφρασης»

CONFERENCE "Etranger(s) / ΔΙΑΛΕΞΗ "Ο/Οι Ξένος/οι"

Le jeudi 20 janvier 2022, le Laboratoire de Littérature Comparée du Département de Langue et de Littérature Françaises accueillera Mme Ferroudja Allouache, maître de conférences à l'Université Paris 8 (https://litterature-francaise.univ-paris8.fr/?Ferroudja-Allouache),

spécialiste de littératures française et francophones.

Son intervention portera sur "L'Etranger" d'Albert Camus et ses réécritures/adaptations au XXIe siècle.

Την Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2022, το Εργαστήριο Συγκριτικής Γραμματολογίας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας θα φιλοξενήσει διδαδικτυακά την καθηγήτρια Mme Ferroudja Allouache, ειδική στη Γαλλοφωνία στο Πανεπιστήμιο Paris 8 (https://litterature-francaise.univ-paris8.fr/?Ferroudja-Allouache).

Θέμα της ομιλίας της ο "Ξένος" του Καμύ και μεταγενέστερες διασκευές/μεταγραφές του τον 21ο αιώνα.

Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω του συνδέσμου
https://univ-paris8.zoom.us/j/99194843524?pwd=WnNJYXJGWUdsNnZzR2kyZGpWUGt0UT09

Heure : 20 janv. 2022 11:30 AM Paris (12h30 Thessalonique)
ID de réunion : 991 9484 3524
Code secret : 275935

Reality and Pictures

Το Εργαστήριο Σημειωτικής της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ και το ΔΠΜΣ Σημειωτική, Πολιτισμός και Επικοινωνία ΑΠΘ σας προσκαλούν στην διάλεξη του κ. Klaus Sachs-Hombach, Professor, Department of Media Studies, University of Tübingen που θα πραγματοποιηθεί στο Εργαστήριο Σημειωτικής (ισόγειο κτιρίου Νέας Φιλοσοφικής) την Πέμπτη 2.12.2021, 16.00-18.00 με θέμα

Reality and Pictures

Join Zoom Meeting
https://authgr.zoom.us/j/92505289585?pwd=bjJBSG5YeTAxenZ1N1NUaUFCcEI1QT09 

Meeting ID: 925 0528 9585
Passcode: 119976

 

L’intersémioticité en question par Evangelos Kourdis (Université Aristote de Thessaloniki)

Le point de contact le plus important entre la sémiotique et la traductologie semble être l'étude du phénomène de l’intersémioticité, tel qu'il a été initié par la définition de la traduction intersémiotique par Roman Jakobson (1959) sans dévaluer la contribution de Roland Barthes qui, avec ses essais sur le rapport texte-image, a contribué aussi aux fondements de l’étude de l’intersémioticité. Cette notion a été développée par des sémioticiens qui se sont concentrés sur les phénomènes de communication culturelle dans un tel point que nous pouvons catégoriser aujourd’hui dans l’intersémioticité même le phénomène de la traduction intericonique. Selon nous, l’intersémioticité en tant que phénomène de la communication quotidienne peut inclure toute sorte de transmutation/transposition des textes culturels. C’est une notion qui montre ce passage du sens d’un système sémiotique à un autre ce qui nous permet de parler de prototexte et de métatexte, deux notions essentielles non seulement pour la sémiotique mais aussi pour la traductologie. Dans ce cadre, l’étude de l’intersémioticité va de pair avec des notions comme celles de l'adaptation, de la transposition, de la transduction (des termes qu’un grand nombre de chercheurs considèrent comme identiques), mais aussi avec les notions de similarité et de synergie des systèmes sémiotiques. Selon nous, l’étude de l’intersémioticité inclut aussi une réflexion sur le degré d'intersémioticité. Lorsque nous parlons de degré d’intersémioticité, nous focalisons sur les éléments transmutés, et, plus précisément, s’ils sont tous traduits (ce qu’on nomme traduction intersémiotique totale) ou si un certain nombre, grand ou petit, n’est pas traduit (ce qu’on nomme traduction intersémiotique quasi-totale et partielle respectivement). Quelques exemples nous permettront d'illustrer cette proposition.

Le vendredi 20 août 2021 
De 14h00 à 16h00 - heure de Brasília GMT -3
En distanciel via Google Meet. Cliquez ici pour vous inscrire et pour recevoir le lien d'accès.

Rencontre ouverte à tous. L'intervenant parlera en français.


Evangelos Kourdis est Professeur en Sémiologie de la traduction au Département de Langue et de Littérature Françaises à l’Université Aristote de Thessalonique en Grèce. Il dirige le Laboratoire de Sémiotique et le Master en Sémiotique, Culture et Communication à l’Université Aristote de Thessalonique. Il est vice-président de la Société Hellénique de Sémiotique et représente la Grèce à l’Association Internationale de Sémiotique (IASS-AIS). Il travaille sur l’intersémioticité, l’idéologie linguistique, la dialectologie sociale et la communication culturelle.