We are pleased to announce the publication of the Signs of Europe: discourses, mythologies, politics of representation.
We thank you all for contributing to this publication,
The editors,
Lia Yoka and Evangelos Kourdis
We are pleased to announce the publication of the Signs of Europe: discourses, mythologies, politics of representation.
We thank you all for contributing to this publication,
The editors,
Lia Yoka and Evangelos Kourdis
Θεσσαλονίκη, Ελλάδα, 1-3 Νοεμβρίου 2019
Διοργάνωση:
Από την αρχαιότητα η Ευρώπη δεν είναι απλώς ένας τόπος αλλά κυρίως μια ιδέα, ένας μύθος, ένα είδος φαντασίας, ένα σημείο. Έχοντας για αιώνες συλληφθεί και αναπαρασταθεί με ποικίλους τρόπους από φιλοσόφους, πολιτικούς, καλλιτέχνες και ταξιδιώτες, και γενέθλιος χώρος των πιο ριζοσπαστικών μορφών ιδιομορφισμού και οικουμενισμού, εξαιρετισμού και κοσμοπολιτισμού, η Ευρώπη έχει βιώσει κάθε λογής κατακερματισμούς , ηγεμονικούς επεκτατισμούς, ανταγωνισμούς και συγκρούσεις, όπως επίσης και τ ο επίμονα επανερχόμενο ζήτημα της ταυτότητάς της. Πολλοί υποδέχθηκαν τη διαδικασία Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ως ένα σημείο καμπής στην ταραχώδη ιστορία της Ευρώπης, που προσέφερε ένα παγκοσμίως μοναδικό πείραμα διεθνικής διακυβέρνησης και συνεργασίας. Παρ’ όλα αυτά, τα Ευρωπαϊκά αφηγήματα συμφιλίωσης, αλληλεγγύης και ‘ενότητας στη διαφορά’ αποδείχθηκαν ανεπαρκή και αμφιλεγόμενα. Αμφισβητήθηκαν τόσο εκτός Ευρώπης, από γεωπολιτικά οράματα σαν του Παγκόσμιου Νότου, όσο και εντός Ευρώπης, ειδικά κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης της ευρωζώνης, του Brexit και της μετανάστευσης. Το κύμα ανελευθερισμού, λαϊκισμού, εθνικισμού και νατιβισμού που σ άρωσε ακολούθως την Ευρωπαϊκή ήπειρο, έχει καταστήσει την επιβίωσή τους ολοένα και πιο αβέβαιη.
Από το ξεκίνημά τους το 1979, τα Διεθνή Συνέδρια της Ελληνικής Σημειωτικής Εταιρείας εστιάζουν σε θέματα άμεσα συνδεδεμένα με τα ζητήματα και τις προκλήσεις της εκάστοτε συγκυρίας. Συνεχίζοντας αυτήν την παράδοση, το συγκεκριμένο Συνέδριο επιδιώκει να επανεπιβεβαιώσει τη σημασία της σημειωτικής ως αναλυτικο-κριτικής προσέγγισης των κοινωνικο-πολιτισμικών φαινομένων και να ενθαρρύνει τη διερεύνηση και κατανόηση του σημειωτικού έργου και των συμβολικών πρακτικών που εμπλέκονται τόσο στην οικοδόμηση όσο και στη σημερινή αποικοδόμηση της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η 7η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων που διοργανώθηκε διαδικτυακά από τον Τομέα Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας στις 27, 28 και 29 Μαΐου 2020 κατάφερε να συγκεντρώσει για μία ακόμη φορά το ενδιαφέρον της μεταφρασεολογικής κοινότητας, λειτουργώντας ως τόπος γόνιμων συγκλίσεων και αντιπαραθέσεων και προάγοντας τον επιστημονικό διάλογο στην ελληνική γλώσσα.
Οι Συναντήσεις Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων ξεκίνησαν το 2006, απαντώντας στο αίτημα καταγραφής και ανάδειξης της μεταφρασεολογικής σκέψης στον ελληνόφωνο χώρο καθώς και στην ανάγκη παγίωσης και τυποποίησης της ελληνικής ορολογίας στον κλάδο. Έκτοτε, διοργανώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, καταφέρνοντας σε μεγάλο βαθμό να αποτελέσουν σημείο αναφοράς και βήμα για νέους ερευνητές, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας που εκπροσωπούν το σύνολο σχεδόν των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της χώρας, πανεπιστημιακούς από το εξωτερικό καθώς και επαγγελματίες μεταφραστές με πολυετή παρουσία στον χώρο. Ζητούμενο στις συναντήσεις των ελληνόφωνων μεταφρασεολόγων παραμένει η σύνδεση του μεταφραστικού ενεργήματος με τις θεωρητικές αναζητήσεις. Καθώς οι συγκεκριμένες εισηγήσεις αποτυπώνουν σχηματικά τις ποικίλες, και ενίοτε αντικρουόμενες, εκφάνσεις της μεταφρασεολογικής σκέψης, καταδεικνύεται η αμφίδρομη σχέση που υπάρχει μεταξύ θεωρίας και πράξης.
Τα δώδεκα άρθρα που επιλέχθηκαν για τον παρόντα Ηλεκτρονικό Τόμο των Πρακτικών, κατόπιν κρίσεως από εξωτερικούς κριτές (διαδικασία peer review – διπλή τυφλή αξιολόγηση), επιδιώκουν να αποτυπώσουν τη δυναμικότητα αυτού του επιστημονικού πεδίου και τις ποικίλες και διαφορετικές όψεις του, όπως είναι η νομική μετάφραση, η διερμηνεία, η διδακτική της μετάφρασης, η σημειωτική της μετάφρασης, η λογοτεχνική μετάφραση, η συνεργατική μετάφραση, η ορολογία, το επάγγελμα του μεταφραστή.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η εκδοτική επιμέλεια αφορά τη μορφοποίηση και παρουσίαση των κειμένων, ενώ για το περιεχόμενο και τις γλωσσικές επιλογές την ευθύνη φέρουν αποκλειστικά οι συγγραφείς.
Δείτε τα πρακτικά εδώ: http://echo.frl.auth.gr/7th_trad_congress/index.php/el/praktika
Η 6η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων που διοργανώθηκε από τον Τομέα Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στις 25, 26 και 27 Μαΐου 2017 κατάφερε να συγκεντρώσει για μία ακόμη φορά το ενδιαφέρον της μεταφρασεολογικής κοινότητας, λειτουργώντας ως τόπος γόνιμων συγκλίσεων και αντιπαραθέσεων και προάγοντας τον επιστημονικό διάλογο στην ελληνική γλώσσα.
Οι Συναντήσεις Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων ξεκίνησαν το 2006, απαντώντας στο αίτημα καταγραφής και ανάδειξης της μεταφρασεολογικής σκέψης στον ελληνόφωνο χώρο καθώς και στην ανάγκη παγίωσης και τυποποίησης της ελληνικής ορολογίας στον κλάδο. Έκτοτε, διοργανώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, καταφέρνοντας σε μεγάλο βαθμό να αποτελέσουν σημείο αναφοράς και βήμα για νέους ερευνητές, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας που εκπροσωπούν το σύνολο σχεδόν των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της χώρας, πανεπιστημιακούς από το εξωτερικό καθώς και επαγγελματίες μεταφραστές με πολυετή παρουσία στον χώρο.
Μία νέα πρακτική που εγκαινιάστηκε στην 6η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων ήταν η παρουσία δύο προσκεκλημένων ομιλητών, οι οποίοι ήταν οι:
Τα άρθρα που επιλέχθηκαν για τον παρόντα Ηλεκτρονικό Τόμο των Πρακτικών, κατόπιν κρίσεων από εξωτερικούς κριτές, επιδιώκουν να αποτυπώσουν τη δυναμικότητα αυτού του επιστημονικού πεδίου και τις ποικίλες και διαφορετικές όψεις του, όπως είναι :
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι η εκδοτική επιμέλεια αφορά στη μορφοποίηση και παρουσίαση των κειμένων, ενώ για το περιεχόμενο και τις γλωσσικές επιλογές την ευθύνη φέρουν αποκλειστικά οι συγγραφείς.
Θα θέλαμε τέλος να ευχαριστήσουμε την Επιτροπή Ερευνών του Α.Π.Θ. για την οικονομική ενίσχυση που προσέφερε στη διοργάνωση της Συνάντησης. Θερμές ευχαριστίες προς όλους τους συναδέλφους που συμμετείχαν στη Οργανωτική Επιτροπή καθώς και προς τον κο Κ. Πάγκαλο, τεχνικό του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, για τη υποστήριξή του. Τέλος, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στην πολύτιμη βοήθεια των μελών της Επιτροπής Κριτών που με συνέπεια και σοβαρότητα συνέβαλαν στο επιστημονικό περιεχόμενο του παρόντος τόμου.
Ε. Λουπάκη, Επίκουρη καθηγήτρια
Π. Χαραλαμπίδου, Ε.ΔΙ.Π.
Δείτε τα πρακτικά εδώ: http://echo.frl.auth.gr/6th_trad_congress/index.php/el/praktika-gr
Ο Τομέας Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ. διοργανώνει την 5η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων στις 21, 22 και 23 Μαΐου 2015.
Η συνάντηση επιδιώκει να συγκεντρώσει ερευνητές που δραστηριοποιούνται στο επιστημονικό πεδίο της μεταφρασεολογίας με σκοπό την προώθηση της έρευνας και την καθιέρωση της μεταφραστικής επιστήμης στον ελληνόφωνο χώρο.
Δείτε τα πρακτικά εδώ http://echo.frl.auth.gr/5th_trad_congress/
Με μεγάλη επιτυχία, παρά την αρνητική για τα ελληνικά πανεπιστήμια οικονομική συγκυρία, πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες της 4ης Συνάντησης Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων που διοργανώθηκε στις 23, 24 25 Μάιου 2013, από τον Τομέα Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, με θέμα Η Μεταφρασεολογική έρευνα και η μεταφραστική πρακτική στον ελληνόφωνο χώρο. Η 4η Συνάντηση είχε μάλιστα επετειακό χαρακτήρα καθώς εντάχθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό των είκοσι χρόνων από την ίδρυση του Τομέα Μετάφρασης.
Οι Συναντήσεις Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων ξεκίνησαν το 2006, απαντώντας στο αίτημα καταγραφής και ανάδειξης της μεταφρασεολογικής σκέψης στον ελληνόφωνο χώρο καθώς και στην ανάγκη παγίωσης και τυποποίησης της ελληνικής ορολογίας στον κλάδο. Έκτοτε, διοργανώνονται ανά διετία και θα λέγαμε ότι έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να αποτελέσουν σημείο αναφοράς και βήμα για νέους ερευνητές, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας που εκπροσωπούν το σύνολο σχεδόν των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της χώρας, πανεπιστημιακούς από το εξωτερικό καθώς και επαγγελματίες μεταφραστές με πολυετή παρουσία στον χώρο.
Τα άρθρα που επιλέχθηκαν για τον παρόντα Ηλεκτρονικό Τόμο των Πρακτικών επιδιώκουν να αποτυπώσουν αυτή ακριβώς την ποικιλομορφία και πολυφωνία του μεταφραστικού εγχειρήματος, προβάλλοντας τόσο διαφορετικές όψεις του, όπως για παράδειγμα:
η ορολογική τεκμηρίωση
η μετάφραση της ποίησης
η έμφιλη διάσταση της μετάφρασης
η δικαστική διερμηνεία
η γλωσσολογική διάσταση της μετάφρασης
η μετάφραση της φιλοσοφίας
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι η εκδοτική επιμέλεια αφορά στη μορφοποίηση και παρουσίαση των κειμένων, ενώ για το περιεχόμενο και τις γλωσσικές επιλογές την ευθύνη φέρουν αποκλειστικά οι συγγραφείς.
Θα θέλαμε επίσης να ευχαριστήσουμε την Επιτροπή Ερευνών του Α.Π.Θ. για την οικονομική ενίσχυση που προσέφερε στη διοργάνωση της Συνάντησης. Θερμές ευχαριστίες προς όλους τους συναδέλφους που συμμετείχαν στη Οργανωτική Επιτροπή καθώς και προς τον κο Κ. Πάγκαλο, τεχνικό του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, για τη υποστήριξή του. Τέλος, θα ήταν παράληψη να μην αναφερθούμε στην πολύτιμη βοήθεια των μελών της Επιτροπής Κριτών που με συνέπεια και σοβαρότητα συνέβαλαν στο επιστημονικό περιεχόμενο του παρόντος τόμου.
Οι Επιμελητές της Έκδοσης
Ευάγγελος Κουρδής,
Επίκ. Καθηγητής
Ελπίδα Λουπάκη,
Επίκ. Καθηγήτρια
Τομέας Μετάφρασης
Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Ο Τομέας Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ. σε συνεργασία με το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Διερμηνείας και Μετάφρασης της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ, διοργανώνει την 3η Συνάντηση Εργασίας Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων στις 12, 13 και 14 Μαΐου 2011.
Roman et théâtre. Une rencontre intergénérique dans la littérature française, A. Sivetidou-M. Litsardaki (dir.), Παρίσι, Classiques Garnier, 2010.
Πρακτικά διεθνούς Συνεδρίου που διοργάνωσε ο Τομέας Λογοτεχνίας 21-24 Μαΐου 2008
Με μεγάλη επιτυχία διοργανώθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 7 έως 9 Μάιου 2009, η 2η επιστημονική συνάντηση ελληνόφωνων μεταφρασεολόγων με θέμα «Η Μεταφρασεολογική έρευνα και η μεταφραστική πρακτική στον ελληνόφωνο χώρο» από τον Τομέα Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας με τη συνεργασία του Διατμηματικού Προγράμματος Μετάφρασης και Διερμηνείας της Φιλοσοφικής Σχολής.
Οι επιστημονικές συναντήσεις για τη Μετάφραση στον ελληνόφωνο χώρο διεξάγονται ανά διετία και συμμετέχουν σε αυτές Έλληνες και ελληνόφωνοι ερευνητές που δραστηριοποιούνται στο επιστημονικό πεδίο της Μετάφρασης-Μεταφρασεολογίας. Η μεγάλη προσέλευση και συμμετοχή με ανακοινώσεις που εμφανίστηκαν σε αυτή τη συνάντηση μαρτυρεί το ενδιαφέρον που έχει αναπτυχθεί στο συγκεκριμένο αντικείμενο έρευνας. Έτσι τα θέματα που αναπτύχθηκαν αναφέρονται σε θεωρητικά ζητήματα, στη συμβολή των νέων τεχνολογιών και στην εκπαίδευση των μεταφραστών.
Η θεσμοθέτηση της συγκεκριμένης διοργάνωσης απαντά στο αίτημα εύρεσης ενός βήματος προκειμένου να παρακολουθούνται οι εξελίξεις, οι οποίες αναπτύσσονται με καταιγιστικούς ρυθμούς, τόσο στο θεωρητικό όσο και στο πρακτικό επίπεδο.
Ας μου επιτραπεί να υπενθυμίσω ότι η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ είναι συνδεδεμένη με την ανθρώπινη δημιουργία σε όλους τους τομείς της καλλιτεχνικής, κοινωνικής και πολιτικοοικονομικής ζωής και απαιτεί μία πολλαπλή διαδικασία γιατί από τον πρωτογενή λόγο (λόγο πρωτοτύπου) πηγαίνουμε στο δευτερογενή (λόγο μεταφράσματος), που σημαίνει ένα υψηλό επίπεδο αφαίρεσης. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το στόχο που είναι συνδεδεμένος με την επικοινωνιακή επάρκεια, που πρέπει να επιτευχθεί στα διάφορα είδη του μεταφράσματος, αποδεικνύει την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος αλλά και την ευρύτητα του φάσματος που καλύπτει ο προβληματισμός αναφορικά με τη μεταφραστική σκέψη.
Το περιεχόμενο των άρθρων που ακολουθούν αποτελούν μια συμβολή στην προσπάθεια αυτή και σε όσους τα διαβάσουν θα προκύψουν ενδεχομένως νέα ερωτήματα που και αυτά με τη σειρά τους θα συμβάλλουν στην περαιτέρω διερεύνηση του χώρου, δεδομένου ότι σε αυτούς ακριβώς τους λόγους εστιάζονται και οι μελλοντικές συναντήσεις των ελληνόφωνων μεταφρασεολόγων-μεταφραστών.
Στο cd αυτό περιλαμβάνονται οι ανακοινώσεις της 2ης Συνάντησης Ελλήνων Μεταφρασεολόγων οι οποίες αρθρώνονται στους εξής άξονες:
Η εκδοτική επιμέλεια αφορά στη μορφοποίηση και παρουσίαση των κειμένων, ενώ το περιεχόμενο και οι γλωσσικές επιλογές είναι ευθύνη των συγγραφέων.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Πρυτανεία και την Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου μας για τη σημαντική οικονομική βοήθεια που μας προσέφεραν. Θερμές ευχαριστίες επίσης προς όλους τους συναδέλφους που συμμετείχαν στη διοργάνωση και συνέβαλαν στην επιτυχή διεξαγωγή του συνεδρίου και ιδιαιτέρως τον συνάδελφο Π. Παναγιωτίδη, επίκουρο καθηγητή του Τμήματός μας, για την ηλεκτρονική επεξεργασία και την πολύ προσεγμένη παρουσίαση αυτού του cd.
Για την Οργανωτική Επιτροπή
Τώνια Νενοπούλου
Καθηγήτρια του Τομέα Μετάφρασης
του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Δείτε τα πρακτικά εδώ https://www.frl.auth.gr/sites/metafrasi/
«2008, Ευρωπαϊκό Έτος Διαπολιτισμικού Διαλόγου: συνομιλώντας με τις γλώσσες-πολιτισμούς» είναι το θέμα του Διεθνούς Συνεδρίου που διοργάνώσε ο Τομέας Γλωσσολογίας και Διδακτικής της Γλώσσας και το Εργαστήριο Διδακτικής Ζωντανών Γλωσσών του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ., από τις 12 ως και τις 14 Δεκεμβρίου 2008, στην Αίθουσα Τελετών της παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.
Ο πολλαπλασιασμός των ακαδημαϊκών μονάδων που καλλιεργούν τον επιστημονικό λόγο αναφορικά με τη μετάφραση στην Ελλάδα και διεθνώς είναι ίσως ενδεικτικός της σημασίας που σταδιακά προσλαμβάνει η συγκεκριμένη επιστήμη στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες μέσα σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον.
Η 1η Συνάντηση Νέων Μεταφρασεολόγων που διοργανώθηκε στο Αριστοτέλειο πανπειστήμιο Θεσσαλονίκης, από 1 έως 3 Νοεμβρίου 2006 από Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Μετάφρασης και Διερμηνείας της Φιλοσοφικής Σχολής σε συνεργασία με τον Τομέα Μετάφρασης και Διαπολιτισμικών Σπουδών του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας και τον Τομέα Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, με θέμα «Μεταφρασεολογικές Σπουδές και Έρευνα στην Ελλάδα» επιχείρησε ακριβώς να συγκεντρώσει νέους Έλληνες ερευνητές που δραστηριοποιούνται στο επιστημονικό πεδίο της Μετάφρασης-Μεταφρασεολογίας προκειμένου να επιτευχθεί η ανταλλαγή απόψεων αλλά και η χαρτογράφηση της σύγχρονης ερευνητικής δραστηριότητας στον συγκεκριμένο χώρο.
Στο cd αυτό περιλαμβάνονται οι ανακοινώσεις της 1ης Συνάντησης Νέων Μεταφρασεολόγων οι οποίες αρθρώνονται στους εξής άξονες:
Η εκδοτική επιμέλεια αφορά στη μορφοποίηση και παρουσίαση των κειμένων, ενώ το περιεχόμενο και οι γλωσσικές επιλογές είναι ευθύνη των συγγραφέων.
Θα θέλαμε ιδιαιτέρως να ευχαριστήσουμε τον τεχνικό του Τμήματός μας κ. Κ. Πάγκαλο καθώς και τον κ. Π. Παναγιωτίδη, επίκουρο καθηγητή του Τμήματός μας για την ηλεκτρονική επεξεργασία και την πολύ προσεγμένη παρουσίαση αυτού του cd.
Η Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής
Καθηγήτρια Τώνια Νενοπούλου - Δρόσου
Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας
Δείτε τα πρακτικά εδώ https://www.frl.auth.gr/sites/trad_congress
Διεθνές Συνέδριο Μετάφρασης με τίτλο "Μεταφράζοντας στον 21ο αιώνα: Τάσεις και Προοπτικές"
Οργάνωση: Τομέας Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ.
Θεσσαλονίκη, 27 - 29 Σεπτεμβρίου 2002.
Montaigne: Espace Voyage Écriture, Z. Samara (dir.), Παρίσι, Honoré Champion, 1995
Πρακτικά διεθνούς Συνεδρίου που διοργάνωσε ο Τομέας Λογοτεχνίας 23-25 Σεπτεμβρίου 1992
Η Γαλλική Επανάσταση στην Ελλάδα και στη Γαλλία: γράμματα, τέχνες, ιστορία. Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου 31.5-2.6 1989, για τα 200 χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης.