Εκδήλωση για την Οδύσσεια «ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον και πολύγλωσσον»

Στις 20.1.2015 η Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απευθύνθηκε στον Πρύτανη του ΑΠΘ προτείνοντάς του συνεργασία σε μια εκδήλωση για την Οδύσσεια, ως ευρωπαϊκό πολιτισμικό κείμενο. Ενημέρωσε τον κ. Πρύτανη ότι με την ευκαιρία της περσινής Ελληνικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Γραφείο της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Γαλλία εγκαινίασε, τον Μάιο του 2014, μια έκθεση μεταφράσεων της Οδύσσειας στις 24 γλώσσες της ΕΕ σε συνδυασμό με κάποια καλλιτεχνικά γεγονότα (αναγνώσεις της Οδύσσειας, ομιλίες, συζητήσεις, θεατρικά δρώμενα) – βλ. http://ec.europa.eu/france/news/odyssee_fr.htm και http://odiseja.eu/.

Η έκθεση των βιβλίων έχει μέχρι στιγμής ταξιδέψει εντός της Γαλλίας (Παρίσι, Μπεζανσόν, Λυών) και σε πολλές άλλες χώρες, όπως Κροατία (Ζάγκρεμπ), Ιταλία (Ρώμη), Ρουμανία (Βουκουρέστι), Βουλγαρία (Σόφια), Σλοβενία (Λουμπιάνα), Αυστρία (Βιέννη) και Ουγγαρία (Βουδαπέστη). Συχνά η έκθεση συνδυάζεται με κάποιαν άλλη εκδήλωση (π.χ. Φόρουμ γλωσσών στη Λυών, Έκθεση βιβλίου στη Μπεζανσόν).

Η έκθεση οργανώθηκε αρχικά στην Πειραιά, στο Ίδρυμα Λασκαρίδη, το οποίο προσέφερε σπάνιες εκδόσεις της Οδύσσειας στην έκθεση, ενώ έγινε και μια εκδήλωση στις 2 Μαρτίου για τη μετάφραση της Οδύσσειας στα Νέα Ελληνικά και την περιπλάνηση του Οδυσσέα γύρω από τη Μεσόγειο, με ομιλητές τον κ. Μαρωνίτη και τον κ. Τάσιο.

Η πρόταση, την οποία αποδέχτηκε το ΑΠΘ στο πλαίσιο του διαλόγου με την κοινωνία, αφορά την έκθεση των εκδόσεων αυτών στο ΑΠΘ, ενδεχομένως μαζί και με σπάνιες εκδόσεις της βιβλιοθήκης του, την οποία θα επισκεφτούν μαθητές αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος – σχεδιάζεται να ξεκινήσει μετά το Πάσχα – όπως και τη διοργάνωση μιας ή περισσότερων εκδηλώσεων σχετικά με την Οδύσσεια.

Στόχος της έκθεσης και των εκδηλώσεων είναι να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης όσον αφορά τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής μνήμης, με αφορμή ένα κατεξοχήν οικείο γι’ αυτούς κείμενο. Παράλληλα, η έκθεση γίνεται αφορμή για την παρακολούθηση των σταθμών συγκρότησης αυτής της μνήμης μέσα από το ομηρικό κείμενο και τις διαρκείς μεταμορφώσεις του σε ποικίλες μορφές, στο πλαίσιο διαφορετικών τεχνών και γλωσσών.

Προτείνεται να αναδειχθεί ο αναπαραστατικός πλούτος του κειμένου με θεατρικά, μουσικά και/ή κινηματογραφικά δρώμενα, σε συνδυασμό με ένα στρογγυλό τραπέζι για τη μεταφραστική περιπέτεια της Οδύσσειας στις ξένες γλώσσες αλλά και τον μετασχηματισμό των βασικών περιπετειών και μοτίβων της στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια λογοτεχνία.

Αυτό δεν αποκλείει, στον βαθμό που θα υπάρξει διάθεση και ενδιαφέρον, να γίνουν και άλλες εκδηλώσεις ποικίλης θεματολογίας.

Απώτερος στόχος της εκδήλωσης θα ήταν να ανοίξει μια συζήτηση για την ευρωπαϊκή πολιτισμική μνήμη και ταυτότητα, η οποία στην παρούσα συγκυρία είναι πιο επίκαιρη παρά ποτέ.

Με δεδομένη την πίεση χρόνου, έχει σημασία να οργανωθεί άμεσα η Στρογγυλή Τράπεζα με συναδέλφους που θα ήθελαν να μιλήσουν για το συγκεκριμένο θέμα ή ενδεχομένως να κάνουν σχετικές εναλλακτικές προτάσεις.

Η συντονίστρια
Τιτίκα Δημητρούλια
Επίκουρη Καθηγήτρια
Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ιστοσελίδα της έκθεσης